Beyin balans programı nedir?

Nörobilim, uzun zamandır insan beyninin tamamen işlev görmesi için beynin geniş alanlarının yanısıra sağ ve sol hemisferlerin iletişim için sürekli olarak elektriksel uyarılar kullandığını keşfetti. Bu durum çok önemlidir çünkü her hemisfer, içinde yaşadığımız dünyaya tepki vermemizi sağlayan farklı işlevleri yerine getirir. Bununla birlikte, yakın dönemli bilimsel araştırmalar, beynin iki tarafı olgunlaşmasında patolojik düzeyde bir farklılık oluştuğunda, bu durumun iki hemisfer arasındaki elektriksel uyarıların dengesini bozduğunu ve iletişimi engellediğini göstermektedir. Bu iletişim sorunu sayısız davranışsal, sosyal ve öğrenme güçlüğünden sorumlu olduğu kanıtlamıştır.

Her ne kadar klasik tıp algılayışında bu çocuklar semptomlar grubuna göre sınıflandırılmış olsa da otizm, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, Asperger sendromu, disleksi ve diğer hastalıklar incelendiğinde beyindeki çarpıcı benzerlikler görülmektedir. Farklı isimler alsa da bu grup hastalıklarda her iki hemsiferde ELEKTRİKSEL DENGESİZLİK söz konusudur.

Beynin normal ve fonksiyonel çalışabilmesi için sağ ve sol hemisferdeki aktiviteler, bir konser orkestrası gibi uyum içinde çalışmalıdır. Bir hemisfer belirli bir işlev ritminde kalamadığında, bu tüm hemisferi etkiler. Böylece diğer hemisfer onunla ilişkisini kesmeye çalışır. Bu, iki tarafın artık bilgileri etkili bir şekilde paylaşamayacağı ve entegre edemeyeceği derecede uyumsuzluğa neden olabilir. Yani beyin fonksiyonel olarak asenkronize hale gelir yani ‘beyin yetersizliği’ tablosu gelişir.

Örneğin; yavaş gelişen sol beyni olan bir çocuk, yavaş gelişen sağ beyni olan çocuktan farklı akademik problemlere sahip olacak ve farklı davranışlar gösterecektir. Kelimeleri okuyamayabilir veya okumaya odaklanamayabilir. Otizmde sık görüldüğü  üzere bir çocuk konuşurken size bakmayabilir. Çünkü beynin beden dilini okuma yeteneği dengede değildir.  Otizm tablosunda sağ beyin zayıf elektriksel aktivite gösterirken, dislekside sol beyin zayıf aktivite göstermektedir. Yani semptomlar hastalık isimlerine göre farklı olsa da altında yatan neden beynin balansının bozulmasıdır.

Nöroplastisite denilen nöronların yeni bağlantı kurma yeteneği sayesinde beynin iki hemisferi arasında yeniden bağlantı kurulabilir. Uygun sıklık, şiddet ve sürede stimulus verildiğinde beynin zayıf tarafı büyük bir hızla gelişir ve sağlam tarafa yetişir. Böylece beyin tekrar ritmik olarak çalışmaya başlar.

Beyin balans programı, ‘hemisferik integrasyon’ tedavisi adı verilen bir tekniğe dayanır. İlk olarak, bir çocuğa semptomlarını ve fonksiyonel yeteneklerini değerlendirmek, hemisferleri tanımlamak ve balansı bozulmuş olan hemisferdeki fonskiyonları değerlendirmek için sağ ve sol beyin defisit bulguları sorgulanır ve fonksiyonel nörolojik muayene yapılır. Fonksiyonel nörolojik muayenelerde şunlar değerlendirilir:

-Kaybolmamış ilkel refleksler

-Karışık baskınlık durumları

-Proprioseptif değerlendirme

-Postural değerlendirme

-Serebellar değerlendirme

-Görsel değerlendirme

-İşitsel değerlendirme

-Vestibüler (denge) değerlendirme

-Olfaktor (koku) değerlendirme

-Taktil (dokunma) değerlendirme

Anamnez ve muayene bulgularıyla daha zayıf aktivite gösteren hemisfer tespit edilir ve ardından doğrudan sorunlu alanları hedef alan bir takım duyusal, fiziksel ve akademik girdiler sağlanarak zayıf hemisfer güçlendirilir.

Beyin balans programı nörogelişimsel geriliği olan bu çocukları tanımlamanın ve onlara yardım etmenin devrim niteliğindeki yeni yoludur ve geleneksel düşünceyi değiştirir.